Bu işte bir terslik var. Urfa'nın en önemli ve en eski esnaflarının dahi aralarında bulunduğu çoğu esnaf birer birer kepenk kapatıyor.
İflas edip kapanan şirketler de var ama bunlar Divanyolu, Yıldız Meydanı, Haşimiye civarındaki kapanan kepenkler kadar görünür değil. O yüzden sayıları ve çoklukları konusunda bir tahmin yürütemiyorum.
Terslik ise şu? Yılların işyerleri kapanırken yerlerine Suriyeli işyerlerinin açılması?
Gözümüz yok, Allah ziyade etsin lakin kiralar yüksek diye kapanıyorsa, muhacir kardeşlerimiz nasıl açıyor? Vergiler bezdirdiyse, muhacir kardeşlerimiz vergi vermiyor mu? Müşteri gelmiyorsa muhacir esnafa nasıl müşteri geliyor? Sorular sorular?
Aslında alan el olmalarındansa veren el olmaları daha efdal. Hem ekonomi hem de insanî açıdan daha rahat ederiz. Hatta İstanbul gibi bazı metropollerde Suriyeli işadamlarının yatırımları o kadar çoğalmış ve önemli bir yer tutmaya başlamış ki, ekonomiden anlayan arkadaşlar bu insanların ülkelerine geri gitmeleri halinde o şehirlerin ekonomisini ciddi oranda sarsacağını öne sürüyor.
Bugüne kadar bize gelen muhacirlerin yoksul olmalarından ve dilenmelerinden yakınıldığı göz önünde bulundurulacak olursa iyi muhacir esnaf sayısının artması sevindirici. Benim kafama takılan her iki ülke esnafının fırsat eşitliğinin aynı olup-olmadığını sorgulamak.
Urfalı esnafa da yazık!
Adam lokantacı kendisine gelen müşteri tek-tük, Suriyeli esnaf gelen müşteri akşama kadar harıl harıl? Eminim birçoğunuz fark etmişsinizdir pasajdan aşağıya inerken veya Haşimiye'den yukarı çıkarken. Urfalı esnaf kapatıp gidiyor, bir bir Suriyeli esnaf işyeri açıyor. Özellikle kuyumcuları akşama kadar başını kaşıyamıyor.
Bilmiyorum belki de kar marjını düşük tutup sürümden kazanmayı tercih ettikleri içindir. Ee bizim esnaf da bize az çektirmedi. İki ürünün fiyatını üst üste sorduğumuzda fırça atan esnafımız bile vardı. Gerçi Suriyeli esnafın çoğu Türkçe bilmediği için onlara da soramıyoruz! Ayrıca onların müşteri potansiyeli ise daha çok kendi vatandaşları?
Çoğu muhacir esnaf kendi ürettiklerini satın alıyor, kendi vatandaşlarını çalıştırıyor, kendi vatandaşına pazarlıyor. Hatta başka illerde üretime geçen Suriyelilerden aldıkları Suriye'deki gibi ürünler bulunduruyorlar.
Özellikle Urfa'daki esnaf odalarının, Urfalıların işyerlerini neden kapatmak zorunda kaldıklarını araştırmaları gerekiyor. İstatistik çıkararak mı yaparlar, akademisyenlerden yardım alarak mı yaparlar bilmiyorum ama bu duruma kesinlikle müdahale lazım.
Aksi halde her geçen gün artan Suriyeli nefretinin önüne kimse geçemez.