BERDEL

En dar anlamıyla, farklı ailelerden evlenecek iki erkeğin birbirlerinin kız kardeşleriyle evlenmeleridir berdel. Yani birbirlerinin kız kardeşlerini kendilerine eş olarak almalarıdır. Berdelin en önemli nedeni yoksulluktur. Başlık parası bulamayan aileler çocuklarını evlendirmek için bu yola başvurmaktadır.  Karşılıklı kız değiş tokuşudur. Töredir, mağdur olan yine kız çocuklarıdır. Çalınan, hüsrana uğrayan onların yaşamlarıdır.
 

Berdelin en çok bilinen şekli, evlenecek olan iki erkeğin birbirlerinin kız kardeşlerini kendilerine eş olarak almalarıdır. Ancak berdelin çok farklı çeşitleri de bulunmaktadır. Bazen kız, yeniden evlenecek olan babasına berdel olabilmekte, bazen amcası için veya amcaoğlu için karşı tarafa eş yapılabilmektedir. Bazen de kan bedeli, kan rüşveti olarak berdel olmaktadır. Adam öldürmelerin çokça yaşandığı coğrafyalarda, kan davalarının yaşanmaması için kan bedeli olarak verilen kız çocuğu ömrü boyunca altından kalkamayacağı bir trajedinin ağır bedelini ödemek zorunda bırakılmaktadır. Öldüren taraftan bir kız çocuğu, ölen tarafın erkeğine eş yapılmakta böylece barış sağlanmaktadır. Kan bedeli olarak verilen kız çocuğunun yaşamı boyunca yaşayacağı travma kimsenin umurunda değildir. Töre böyle istemiştir ve gereği yapılmıştır. Biraz düşünün, oğlu, kocası veya yakını öldürülen bir kaynananın yanında yaşamak zorunda bırakılan küçük bir kız çocuğunun başına acaba neler gelebilir? Bu travma tahmin bile edilemez. Her gün nefretle bakan bir bakış, kinle, öfkeyle şiddete varan bir yaklaşım.
 

Berdel, bir çeşit töredir ve daha çok aşiretsel yapıda olmaktadır. Töre, acımasızdır. Dinden daha etkili ve katıdır. Berdel, acımasız bir töredir. Taraflardan biri anlaşamazsa ve evlilik boşanma ile sona ererse, diğer taraf da boşanmak zorundadır. Onların anlaşmaları, uyumlu çiftler olmaları işe yaramaz. Töre devreye girer ve o yuva da yıkılır. Artık söz biter! Kan devreye girer. Silahlar konuşur. Sözün bittiği yerde hayat da biter.

YORUM EKLE